Thoraxbeweging

Thoraxbeweging verwijst naar de bewegingen van de borstkas tijdens ademhaling. De thorax omvat de ribkassen, het borstbeen en de wervelkolom en wordt gevormd door ribben, kraakbeen, tussenribspieren en het diafragma. De beweeglijkheid van de thorax wordt beïnvloed door gewrichten tussen ribben en wervels en tussen borstbeen en kraakbeen, evenals door de elasticiteit van de longen en pleura.

Tijdens inspiratie trekt het diafragma samen en daalt het, waardoor de thorax ruimte maakt voor lucht. De tussenribspieren verheffen de ribben en vergroten de thoracale omvang in zowel voor-achterwaartse als zijwaartse richting. De bewegingen van de bovenste en onderste ribben worden vaak beschreven als pump-handle en bucket-handle bewegingen. Uitademing verloopt grotendeels passief door terugslag van de longen en de thoraxwand; bij inspanning kunnen buik- en tussenribspieren actieve uitademing ondersteunen.

Beoordeling van thoraxbeweging gebeurt klinisch door observatie van symmetrie en ademhalingsarbeid en door het meten van thoracale excursie met een meetlint tussen oksels en onder het borstbeen. De waargenomen bewegingsvrijheid kan variëren met leeftijd, houding en pijn en kan aanwijzingen geven over onderliggende longaandoeningen of musculoskeletale beperkingen.

Aandoeningen en factoren die thoraxbeweging kunnen beïnvloeden zijn onder meer scoliose, kyphose, pectus excavatum, obesitas, pijn na chirurgie of traumata, en longpathologieën zoals fibrose of COPD. Neuromusculaire aandoeningen kunnen eveneens leiden tot verminderde thoraxmobiliteit. Thoraxbeweging is daarmee een direct onderdeel van de mechanica van ademhaling en van de klinische evaluatie van ademhalingsfunctie.