Stressrelaxatie

Stressrelaxatie is een term die in verschillende vakgebieden wordt gebruikt. In de materiaalkunde verwijst stressrelaxatie naar de tijdsafhankelijke afname van interne spanning in een materiaal wanneer het onder een constante rek wordt gehouden. Bij visco-elastische materialen zoals polymeren en sommige metalen treedt spanning af terwijl de rek constant blijft.

Mechanismen: De afname ontstaat doordat beweging van moleculaire ketens in polymeren en de glijding van dislocaties in metalen zorgen voor een herverdeling van interne krachten. Het gedrag wordt vaak beschreven met relaxatiefuncties. Voor eenvoudige systemen bestaan spanning en tijd uit modellering met concepten zoals een Maxwell-model of een Kelvin-Voigt-model, die respectievelijk visco-elastische kenmerken benadrukken.

Metingen: Een stressrelaxatietest houdt een constante rek aan en registreert hoe de spanning over tijd afneemt. De resultaten leveren parameters zoals relaxatietijden en relaxatiepolymeren. In de praktijk is het doel om de langetermijnstabiliteit van materialen onder langdurige belasting en temperatuurinvloeden te beoordelen.

Toepassingen: Het begrip is cruciaal bij het ontwerp van kunststofonderdelen, lijmen, afdichtingen en pakkingen, waar langdurige belasting kan leiden tot spanningsreductie, vervorming of falen. Ontwerpers combineren relaxatiegegevens met andere materiaaleigenschappen om veilige en duurzame producten te garanderen.

Psychologisch aspect: In de psychologie en gezondheidszorg verwijst stressrelaxatie ook naar methoden om de ervaren spanning te verminderen. Voorbeelden zijn ademhalingsoefeningen, progressieve spierontspanning, mindfulness en meditatie, die worden toegepast in klinische en werkomgevingen om stressklachten te verlagen.