Seksualiteit

Seksualiteit is een fundamenteel onderdeel van de mens dat lichamelijke, emotionele en sociale aspecten van seks, intimiteit en relaties omvat. Het verwijst naar gevoelens, aantrekking, identiteit en ervaringen rondom seksuele relaties, en kan zich gedurende het hele leven ontwikkelen. Biologische factoren zoals voortplantingsorganen, hormonen en puberteit spelen een rol, maar een volwaardige kijk op seksualiteit erkent ook psychologische, sociale en culturele invloeden.

Belangrijke dimensies zijn onder andere seksuele oriëntatie (zoals hetero-, homo-, bi-, panseksueel of aseksueel), genderidentiteit en genderexpressie, seksuele verlangens en plezier, relaties en communicatie. Seksualiteit benoemt hoe mensen zich voelen ten opzichte van zichzelf en anderen, hoe ze contact maken en hoe zin en grenzen worden vastgesteld. Het omvat zowel privé-ervaringen als verschijningsvormen in de maatschappij, inclusief normen en wetten.

Veiligheid en rechtvaardigheid zijn essentieel: toestemming (consent) is de basisingrediënt van elke seksuele interactie, en respect voor grenzen is verplicht. Seksuele gezondheid omvat preventie van soa’s, gebruik van anticonceptie, regelmatige zorg en voorlichting. Seksuele educatie, inclusief inclusie van verschillende seksuele-orientaties en genderidentiteiten, helpt bij het voorkomen van schade en bij het bevorderen van welzijn.

Seksualiteit wordt beïnvloed door culturele normen, religie, wetten en maatschappelijke contexten, die variëren tussen landen en gemeenschappen. Een informerend en respectvol onderwijs en toegang tot zorg dragen bij aan een verstandige omgang met seksualiteit, met aandacht voor minderheden en mensen met verschillende behoeften. Voor ondersteuning kunnen mensen terecht bij zorgverleners, voorlichtingsinstellingen en vertrouwenspersonen.