SCADAsystemen

SCADAsystemen zijn computer-ondersteunde systemen die het bewaken, controleren en verzamelen van data van industriële processen mogelijk maken op afstand. Ze verbinden sensoren en actuatoren met een centraal beheers-, visualisatie- en loggingsysteem en stellen operators in staat realtime beslissingen te nemen.

Een typische SCADA-architectuur omvat drie lagen: fieldapparatuur (sensoren, actuatoren), randapparaten zoals RTUs of PLC's die data verzamelen en commando's uitvoeren, en een centrale SCADA-server met een Human–Machine Interface (HMI) en data-historie/analyses. De communicatie vindt plaats via een netwerk, met protocollen zoals Modbus, DNP3, IEC 60870-5 of OPC UA.

Belangrijkste functies zijn real-time bewaking, toezicht en bediening van procesapparatuur, dataverzameling en -opslag, alarmbeheer, en het genereren van rapporten en trends.

Toepassingsgebieden: nutsvoorzieningen (elektriciteitsnetten, water en gas), productie- en procesindustrie, olie en gas, bouw- en infrastructuurprojecten en transport.

Veiligheid en betrouwbaarheid: SCADA-systemen vallen onder kritieke infrastructuur en vragen om beveiligingsmaatregelen zoals netwerksegmentatie, sterke authenticatie, patchbeheer, encryptie en uitgebreide logging. Internationale normen zoals IEC 62443 helpen bij risicobeheer en beveiligingsontwerp.

Toekomsttrends: integratie met IIoT en cloud, edge computing, verbeterde historian-technologie, AI-gedreven monitoring en robuuste redundantie en failover.