Responstijd

Responstijd verwijst naar de tijd die verstrijkt tussen het moment waarop een verzoek bij een systeem binnenkomt en het moment waarop het systeem het vereiste resultaat oplevert. Het begrip komt voor in verschillende domeinen, zoals webapplicaties, API's, databases en interactieontwerp. In de praktijk bestaan er meerdere definities: de totale tijd tot voltooiing van de taak, of meetpunten zoals de tijd tot de eerste byte (TTFB) en de tijd tot volledig laden.

Metingen kunnen synthetisch worden uitgevoerd door geautomatiseerde monitors die periodiek een vast verzoekpatroon afvuren, of gebaseerd op werkelijke gebruikers (real-user monitoring, RUM). Veel gebruikte metriek is de totale responstijd vanaf het verzenden van een verzoek tot ontvangst van het laatste deel van de response. Daarnaast worden tijd tot eerste byte en laadtijden van pagina-inhoud gemeten.

Responstijd wordt door vele factoren beïnvloed: serverbelasting, database-queries, complexe logica, netwerkvertragingen, grote bestanden of payloads, en de overhead van encryptie (TLS/SSL). Caching en CDN-distributie, geografische afstand tussen gebruiker en server, en de architectuur van de applicatie (bijv. synchroon versus asynchroon) spelen eveneens een rol. Ook clientzijde, zoals browsers en resources-laden, kan de perceptie van responstijd beïnvloeden.

Het begrip responstijd is essentieel voor gebruikerservaring en operationeel beheer. Organisaties stellen prestatiedoelstellingen en monitoren continu om vertraging te voorkomen. Verbeteringen komen vaak voort uit caching, load balancing, optimalisatie van queries, verkleinen van payloads, compressie en het verminderen van het aantal netwerkverzoeken tussen client en server.