Referentiepotentiaal

Referentiepotentiaal is een stabiele en reproduceerbare elektrische potentiaal die dienst doet als referentiepunt bij het meten van potentiële verschillen. Het geeft de waarde aan waarmee de potentiaal van andere elektroden of meetpunten wordt vergeleken, zodat metingen over tijd en tussen apparaten vergelijkbaar blijven.

In de elektrochemie wordt de referentiepotentiaal geleverd door een referentie-elektrode. Deze elektrode moet een constante potentiaal leveren die zo min mogelijk afhankelijk is van de stroom door de cel. Belangrijke kenmerken zijn een hoge impedantie, lage stromingsafgifte en geringe gevoeligheid voor veranderingen in samenstelling van de oplossing (binnen grenzen). Het referentiepotentiaal kan beïnvloed worden door temperatuur, jonkankerpotentiaal van de referente elektrodenry, en de samenstelling van het referentie- elektrolyt.

Veelgebruikte referentie-elektroden zijn onder andere de Ag/AgCl-elektrode (zoutbrug met kaliumchloride), de kalomellelektrode (SCE) en in academische context de standaard waterstofelektrode (SHE). In praktische toepassingen wordt vaak gekozen voor elektroden met een stabiel en reproduceerbaar potentiaal in het gebruikte elektrolyt.

In meetinstrumentatie en biomedische toepassingen fungeert de referentiepotentiaal vaak als de nul- of referentiewaarde tegen welke het potentiaal van een meetpunt wordt gemeten. Bijvoorbeeld in elektroensefalografie (EEG) of elektrocardiografie (ECG) wordt een referentie- of aardpunt gebruikt om storingen te verminderen en de signaalinterpretatie te vergemakkelijken.

Nauwkeurigheid en kalibratie zijn cruciaal: de werkelijke referentiepotentiaal kan variëren met oplosmiddel, temperatuur en contact potentialen (junction potentials). Periodieke kalibratie tegen een bekend referentiepotentiaal is gebruikelijk in laboratoriumpraktijken.

Zie ook: elektrodepotentiaal, referentie-elektrode, aardpunt, elektrochemie, potentiaalmeting.