Professionalisering

Professionalisering is het proces waarbij een beroep of activiteit wordt ingericht volgens expliciete normen, competenties en professionele praktijken, zodat de uitvoering betrouwbaar en consistent is en de belangen van het publiek worden beschermd.

Het begrip verwijst zowel naar de ontwikkeling van individuele professionals die hun vak uitoefenen volgens gestandaardiseerde voorwaarden als naar de formalisering van een beroep zelf door regulering, beroepsverenigingen en opleidingssystemen.

Belangrijke bouwstenen zijn onderwijs en training, erkende kwalificaties en licenties, ethische codes, continue professionele ontwikkeling, toetsing en kwaliteitszorg, en toezicht door werkgevers en toezichthouders.

Tijdens het proces kunnen registraties, standaarden en tuchtprocedures zorgen voor kwaliteitsgarantie en publiek vertrouwen, terwijl zij ook toetreding tot en behoud in het beroep reguleren.

Het doel is verbetering van kwaliteit, veiligheid en uniformiteit van beroepsuitoefening, evenals het beschermen van het publiek en het vergroten van professionele verantwoordelijkheid.

Kritiek richt zich op beroepsafsluiting en bureaucratisering, kosten en administratieve lasten, en de mogelijkheid dat standaardisatie innovatie en flexibiliteit kan beperken.

Voorbeelden zijn de gezondheidszorg (artsen en verpleegkundigen), het onderwijs, sociaal werk, en andere gereguleerde beroepen in de publieke sector.