Partikeltellers

Partikeltellers zijn apparaten die deeltjes in de lucht meten en tellen binnen een afgebakend luchtruim, en die concentraties per grootteklasse aangeven. Ze worden veel gebruikt om de luchtnetheid te beoordelen in gecontroleerde omgevingen zoals cleanrooms, farmaceutische productie, elektronica, laboratoria, ziekenhuizen en HVAC-systemen. Metingen rapporteren doorgaans het aantal deeltjes per kubieke meter voor specifieke groottegrenzen (bijv. 0,3 μm, 0,5 μm, 1 μm, 2,5 μm en 5 μm).

De meeste moderne partikeltellers zijn optische deeltjesmeters (OPC's) die een laser- of LED-lichtbron gebruiken. Deeltjes die door een sensorgebied passeren verstrooien licht; de detector zet dit om in elektrische pulsen, die worden ingedeeld in groottekanalen en zo een telling en concentratie opleveren. Er bestaan draagbare modellen, desktopversies en online continu-monitoringsystemen die in gebouwbeheersystemen kunnen worden geïntegreerd.

Standaarden en praktijken richten zich op klassen en controle van luchtnetheid. ISO 14644-1 beschrijft cleanroomklassen op basis van maximaal toegestane deeltjesaantallen, terwijl ISO 14644-2 verifieering en continue monitoring behandelt. Kalibratie en prestatieverificatie volgen vaak normen zoals ISO 21501-4 voor optische deeltjesmeters, en vereisen traceerbaarheid en regelmatige verificatie.

Beperkingen omvatten afhankelijkheid van samplingmethoden, luchtdruk en flow, en gevoeligheid voor achtergrondlicht. Voor ultrafijne deeltjes kunnen aanvullende instrumenten zoals condensatie-deeltjesmeters (CPC's) of mobiliteitsanalysatoren nodig zijn. Partikeltellers leveren doorgaans real-time of opgenomen data voor analyse en rapportage van luchtkwaliteit en naleving van normen.