Organisatiewetenschappen

Organisatiewetenschappen is een vakgebied binnen de sociale wetenschappen dat organisaties, hun structuur, processen en de impact daarvan op individuen en de samenleving bestudeert. Het combineert inzichten uit sociologie, psychologie, managementwetenschap, economie en politieke wetenschappen om te begrijpen hoe organisaties zijn ontworpen, bestuurd en veranderd.

Belangrijke thema's zijn onder meer organisatieontwerp en -structuur; leiderschap en besluitvorming; organisatiecultuur, motivatie en gedrag op de werkvloer; communicatie; verandermanagement; samenwerking en netwerken; innovatie; governance en verantwoording; en de rol van organisaties in de publieke sector en non-profitsector.

Methoden variëren van kwalitatieve tot kwantitatieve onderzoeksmethoden, zoals casestudies, surveys, experimenten, etnografie, netwerkanalyse en computationele modellering. Door integratie van verschillende disciplines benadrukt het vakgebied vaak context, contingentie en complexiteit.

Historisch gezien vindt de ontwikkeling haar wortels in de organisatiekunde, sociologie en managementstudies van de twintigste eeuw. Belangrijke theoretische invalshoeken zijn onder meer contingentie-, institutionele-, hulpbronnen-, en actor-netwerktheorie, naast interdisciplinaire benaderingen.

Toepassingen omvatten het verbeteren van organisatorisch presteren, verandermanagement, human resource practices en beleidsontwerp. In Nederland en Vlaanderen wordt organisatiewetenschappen zowel als academische discipline bestudeerd als onderdeel van bachelor- en masterprogramma’s in bedrijfskunde, sociologie en publieke administratie.