Orderbeleidmodellen

Orderbeleidmodellen zijn wiskundige modellen die bepalen wanneer en hoeveel een organisatie moet bestellen om voorraden op peil te houden. Ze helpen bij het vormgeven van bestelbeslissingen in relatie tot vraag, levertijden, kosten en gewenste servicelevels. De modellen onderscheiden deterministische en stochastische vraag, en continu versus periodiek beleid, waardoor verschillende bestelstrategieën ontstaan.

Veelgebruikte benaderingen zijn onder meer het Economic Order Quantity (EOQ) model, dat de totale kosten minimaliseert bij constante vraag en vaste kosten per bestelling en opslagkosten per eenheid per jaar. Andere klassieke beleidsopties zijn het (Q, r) of (Q, R) beleid: bij voorraadpositie r wordt een bestelling geplaatst van vaste grootte Q; het (s, S) beleid: het voorraadniveau zakt tot s en er wordt bij besteld tot S; en het base-stock beleid: na elke gebeurtenissen wordt de voorraadpositie verhoogd tot een vast niveau. Periodieke beleidsmodellen zoals het (P, S) beleid herzien regelmatig, bv. elke periode, en brengen de voorraad tot S. Het one-shot nieuwsmodel (nieuwsvendor) behandelt beslissingen voor één periode of perishable goederen.

De doelstelling van orderbeleidmodellen is meestal kostenminimalisatie of maximalisatie van de servicegraad, gemeten via metrics als fill rate en cycle service level. Belangrijke variabelen zijn vraagvolatiliteit, levertijden en kostencomponenten zoals bestelkosten, houderkost en kostensignalering bij tekorten. Veiligheidsvoorraad speelt een sleutelrol bij het beheersen van onzekerheid in vraag en lead time.

Toepassing vindt plaats in detailhandel, productie en logistiek, vaak in combinatie met andere supply chain-technieken. Modellering vergt betrouwbare data, parameterafstemming en gevoeligheidsanalyses om robuuste beslissingen te waarborgen.