Loodrecht

Loodrecht is een term uit de wiskunde en aanverwante vakgebieden die de relatie van perpendiculariteit beschrijft. Een lijn, vlak of richting is loodrecht op een andere lijn, vlak of richting als ze elkaar snijden onder een rechte hoek van 90 graden. Het begrip komt overeen met het Engelse perpendicular en wordt in wiskunde, meetkunde, landmeting, bouwkunde en techniek gebruikt.

Etymologie: het woord is afgeleid van lood (het gewicht van een plumb-lijn) en recht, waarmee de historische relatie met verticaliteit en een loodlijn als referentie wordt benadrukt. Een loodlijn fungeert als referentie voor verticale oriëntatie, wat de basis vormt voor loodrechte relaties.

Toepassing: men spreekt bijvoorbeeld van “lijn A is loodrecht op lijn B” of “lijn A is loodrecht op vlak P” als de juiste hoek van 90 graden ontstaat. In de bouw en het landmeten wordt loodrecht vaak gebruikt om verticale oriëntatie of een juiste loodlijn aan te geven. In de wiskundige notatie kan men de loodrechte relatie uitdrukken via vectoren waarvan hun inproduct nul is.

Relaties en synoniemen: in het Nederlands wordt ook gesproken van orthogonaal of orthogonaliteit (Engels: orthogonal). Het begrip loodrecht op een vlak is de 3D-tegenhanger van een rechte hoek tussen twee lijnen. Loodrecht wordt zo veel mogelijk gebruikt in technische tekeningen, constructieplannen en meetkundige berekeningen.