Laboratoriumveiligheid

Laboratoriumveiligheid verwijst naar het geheel van maatregelen en procedures die zijn bedoeld om gezondheid en veiligheid van medewerkers, de omgeving en onderzoeksresultaten te beschermen tegen risico’s in laboratoriumomgevingen.

Het toepassingsgebied omvat onderwijs- en onderzoeksinstellingen, ziekenhuizen en industriële laboratoria. De praktijken zijn gebaseerd op relevante wet- en regelgeving, zoals de Arbeidsomstandighedenwet, en zijn gericht op het voorkomen van ongevallen, blootstelling en milieuschade.

Kerncomponenten zijn onder meer een vooraf uitgevoerde risicobeoordeling per werkactiviteit, vastgelegd werkmethoden (SOP’s), en passende organisatorische en technische maatregelen. Persoonlijke beschermingsmiddelen (PPE), ventilatiesystemen en afzuiging, veilige opslag en etikettering, en brand- en elektrische veiligheid vormen de technische basis.

Biologische veiligheid speelt een rol bij werkzaamheden met biologische agentia en organismen; afhankelijk van het risico kan gewerkt worden volgens verschillende biosafety levels. Daarnaast geldt strikt afvalbeheer met scheiding van chemisch-, biologisch- en scherp afval, en een chemisch hygiëneplan met regels voor blootstelling en spillrespons.

Training en cultuur zijn cruciaal: onboarding, regelmatige bijscholing, duidelijke procedures voor incidenten en meldingen, en toezicht door leidinggevenden. Toegang tot laboratoria is beperkt en inspecties en audits controleren naleving.

In noodgevallen zijn er procedures voor eerste hulp, brandbestrijding, evacuatie en nooddouches. Een doeltreffende communicatie en het oefenen van noodsituaties dragen bij aan een snelle en georganiseerde reactie.