Krachtomzettingslenzen

Krachtomzettingslenzen zijn optische lenzen die het inkomende vergingsvermogen (dioptrie) kunnen transformeren of aanpassen, zodat een gewenste brandpuntsafstand ontstaat zonder of met minder wisselen van brillenglas. Het doel is variabele of aangepaste scherpte mogelijk te maken voor specifieke taken, zoals dichtbij zien of veraf kijken, of voor toepassingen in beeldvorming.

Werking en technologieën

Krachtomzetting kan op verschillende manieren plaatsvinden. Refractieve multilense-systemen verdelen het licht via meerdere zones met verschillende dioptries, waardoor het overall vermogen kan worden samengesteld. Diffractive of diffractie-refractieve combinaties proberen krommingen en chromatische aberraties te beheersen bij vlakke of veranderde brandpunten. Gradiënte-index lenzen (GRIN) passen de refractie geleidelijk aan over de dikte van de lens. Elektronisch bestuurde vloeibare-kristallen lenzen en andere actief gesteunde materialen veranderen de focale kracht door elektrische spanning, waardoor het brandpunt in real time kan verschuiven.

Toepassingen

In de optometrie kunnen krachtomzettingslenzen worden ingezet voor presbyopie, bijziendheid en verziendheid zonder meerdere aparte zones in een traditioneel brillenglas. In fotografie, cinematografie en microscopy vinden adaptieve of variabele lenzen hun toepassing om snel te kunnen focussen zonder fysieke verplaatsing van objectieven. Daarnaast wordt onderzoek gedaan naar toepassingen in medische beeldvorming en visuele assistentie, waar snelle focuswisselingen van belang zijn.

Voordelen en beperkingen

Voordelen zijn flexibiliteit, compactheid en gemak bij wisselende afstanden. Nadelen kunnen bestaan uit verminderde lichttransmissie bij sommige hoeken, chromatische aberraties bij bepaalde ontwerpen, hogere kosten en grotere complexiteit in fabricage en besturing.

Zie ook: variabele focal lenzen, adaptieve optiek, GRIN-lenzen, vloeibare-kristallen lenzen, multifocale lenzen.