Kansentiteiten

Kansentiteiten is een term die in sommige Nederlandse vakliteratuur wordt gebruikt om een abstracte eenheid aan te duiden die een probabilistische toestand of kans draagt binnen een model. Een kansentiteit fungeert als drager van onzekerheid en kan verschillende staten aannemen met bijbehorende waarschijnlijkheden. De term is geen strikt gebonden wiskundige definitie en wordt verschillend toegepast afhankelijk van de context en de bron.

Etymologie en gebruik: de samenstelling kans- en entiteit duidt op een entiteit die een kans vertegenwoordigt. In de praktijk komt men kansentiteiten tegen in statistische modellen, risicobeoordelingen en besluitvormingstheorie; soms wordt de term verwisseld met random variable (toevallsvariabele) of toestand in een Markov-model, afhankelijk van de auteur.

Modellering en voorbeelden: een kansentiteit kan statisch zijn (een vaste verzameling uitkomsten met bijbehorende kansmassa) of dynamisch (een toestand die over tijd kan veranderen). Voorbeelden: een fictieve klantkans op conversie, een windrichtingkans of de uitkomst van een experiment. InBayesiaanse netwerken kunnen kansentiteiten dienen als representaties van probabilistische factoren die afhankelijkheden dragen.

Verhouding tot andere concepten: de term benadrukt de entiteitsachtige aard van probabilistische factoren; in veel contexten wordt kansentiteit gezien als nauw verwant aan of overlappend met termen zoals random variable, gebeurtenis, toestand of stochastic process. Het begrip wordt vooral gehanteerd in didactische of praktijkgerichte contexten waarin men onzekerheid als een concrete entiteit wil modelleren.

Zie ook: random variable, toestand, gebeurtenis, Markov-keten. Voorbeeld: kansentiteit “Klant convergeert” met P(convergeert) = 0,15 en P(verlaat) = 0,85; kansentiteit “Windrichting” met de staten N, E, S, W en bijbehorende kansverdeling.