Hurlersyndroom

Hurlersyndroom, medisch bekend als mucopolysaccharidosis type I met ernstige kenmerken (MPS I H), is een zeldzame erfelijke lysosomale stofwisselingsstoornis. Het ontstaat door een tekort aan het enzym α-L-iduronidase (IDUA), wat leidt tot ophoping van glycosaminoglycanen, met name dermatan- en heparanzuur, in meerdere weefsels. Zonder behandeling kan de aandoening snel progressief en levensbedreigend zijn.

Het syndroom is autosomaal recessief. Een fout in het IDUA-gen verlaagt of verwijdert IDUA-activiteit. Hurler is de meest ernstige fenotype van MPS I; mildere varianten bestaan, zoals Hurler-Scheie en Scheie.

Pathologisch levert de stofwisselingsstoornis lysosomale ophoping op in lever, milt, botten, ogen en het zenuwstelsel. Dit veroorzaakt skeletabnormaliteiten, gewrichtsstijfheid, corneale vertroebeling en gehoorverlies, evenals frequente luchtweginfecties en ademhalingsproblemen.

Klinische verschijnselen ontstaan meestal in het eerste levensjaar: groeiachterstand, grovere gelaatskenmerken en hepatosplenomegalie. Neurologische betrokkenheid kan leiden tot vertraagde ontwikkeling en cognitieve achteruitgang, wat zonder behandeling vaak tot overlijden in de kindertijd leidt.

Diagnose wordt gesteld met enzymatische meting van IDUA in leukocyten of fibroblasten, en met genetische analyse van het IDUA-gen. Urinesporen van glycosaminoglycanen kunnen verhoogd zijn. Prenatale tests en newborn screening zijn mogelijk in sommige regio's.

Behandeling omvat enzymvervangende therapie (ERT) met laronidase, die somatische symptomen kan verbeteren maar de hersenen meestal niet bereikt. HSCT kan vroeg toegediend de neurologische achteruitgang vertragen. Geno-therapie en aanvullende behandelingen bevinden zich in onderzoek. De prognose hangt af van vroege diagnose en behandeling.