Handgeschreven

Handgeschreven verwijst naar teksten die met de hand zijn gemaakt, in tegenstelling tot teksten die met mechanische of digitale middelen zijn geproduceerd. Het begrip kan verwijzen naar zowel de handeling van schrijven als naar het geschreven product, een handschrift of een individuele schrijfstijl.

Historisch gezien is handschrift de oudste wijze van schriftelijk vastleggen. Voor de drukkunst ontstond, werd vrijwel alles met de hand geschreven met pen, kwast of reed. Materialen zoals perkament en later papier, inkt en schrijfgerei bepaalden de verschijningsvorm. Er bestaan diverse handschriftstijlen, van potlood- en kalligrafie-achtige cursieve vormen tot blokletters.

In de moderne tijd is handgeschreven minder dominant geworden door typografie en digitale tekstverwerking, maar blijft het belangrijk voor notities, handtekeningen en sommige officiële documenten. Schriftanalyse (paleografie) bestudeert handschriften uit historische bronnen. Schriftverwerkingstechnologie probeert gedigitaliseerd handgeschreven tekst te herkennen. Handschriftherkenning is een gebied binnen de informatietechnologie dat dit proces automatiseert.

Het handschrift is bovendien een cultuurhistorisch gegeven: verschillen in leesbaarheid en stijl weerspiegelen sociale en opleidingsverschillen, en historische handschriften leveren informatie over taalontwikkeling en druktechnieken. Schrijven met de hand blijft ook een kunstdiscipline, waarin oefening en persoonlijke expressie een rol spelen.