Habitatdirectieven

Habitatdirectieven zijn Europese Unie-richtlijnen die gericht zijn op het behoud en de bescherming van natuurlijke habitats en van wild fauna en flora. De belangrijkste regeling is de Habitatsrichtlijn, Richtlijn 92/43/EEG, aangenomen in 1992. Samen met de Vogelrichtlijn vormt zij de basis van Natura 2000, het EU-brede netwerk van beschermde gebieden.

Het voornaamste doel is om de natuurlijke habitats en soorten van communautair belang in de lidstaten in een gunstige staat van instandhouding te houden of te herstellen. Daartoe verplicht de richtlijn de lidstaten om Special Areas of Conservation (SACs) aan te wijzen voor habitats en soorten die in de bijlagen staan en om passende beschermings- en beheermaatregelen te nemen. In aansluiting hierop werkt de Vogelrichtlijn aan Special Protection Areas (SPAs); samen vormen SACs en SPAs de Natura 2000-netwerk.

Belangrijke verplichtingen voor lidstaten omvatten onder meer integratie van habitatbescherming in ruimtelijke en sectorale planning, monitoring van de-status van habitats en soorten, en maatregelen tegen verslechtering of verstoring binnen Natura 2000-sites. Een cruciale procedure is artikel 6, waarin plannen of projecten die mogelijk significante effecten op een Natura 2000-site kunnen hebben, beoordeeld moeten worden. Als significante effecten niet uitgesloten kunnen worden, dienen alternatieven of mitigatie te worden gezocht en, waar nodig, compensatoire maatregelen of afwijzing te volgen, met uitzonderingen alleen bij zwaarwegende publiekrechtelijke belangen.

De uitvoering gebeurt via nationale wetgeving, toezicht en financiering (onder meer LIFE-programma). De regels zijn door de EU-toezicht en lidstaten geïmplementeerd en regelmatig herzien om bescherming en coherentie van Natura 2000 te versterken.

---