Energiplanlegging

Energiplanlegging is het proces waarin overheden, energiebedrijven, steden en andere partijen de toekomstige energievoorziening analyseren, verschillende opties afwegen en beleid, investeringen en maatregelen vastleggen om aan de verwachte vraag te voldoen op lange termijn. Het richt zich op een betrouwbare, betaalbare en duurzame energievoorziening, met aandacht voor milieu en sociaal haalbare gevolgen.

De praktijk omvat het inventariseren van vraag- en aanbodontwikkelingen, de analyse van verschillende scenario’s en het gebruik van modellen om toekomstige systemen te simuleren. Kerncomponenten zijn onder meer vraagvoorspelling, beschikbaarheids- en kostenanalyses van energiebronnen, netinfrastructuur (transmissie en distributie), opslag, en vraagsturing. Daarnaast wordt rekening gehouden met sectoroverschrijdende aspecten zoals elektrische mobiliteit, warmtesystemen en industrieel gebruik, evenals klimaatdoelstellingen en regelgeving. Het doel is vaak om een zogenaamd 'least-cost' of robuust plan te formuleren dat ook flexibiliteit biedt bij technologische doorbraken en marktfactoren.

Uitkomsten van energiplanlegging zijn onder meer nationale of regionale energiplannen, geïntegreerde resource- of beleidsplannen, investeringsprogramma’s en tijdlijnen met mijlpalen. Deze documenten dienen als basis voor beleidsbeslissingen, investeringen, aanbestedingen en regulering, en worden regelmatig geactualiseerd om veranderingen in technologie, markten en beleid bij te houden.

Belanghebbenden zijn overheden, netbeheerder, leveranciers, investeerders, maatschappelijke organisaties en burgers. Transitie-uitdagingen omvatten onzekerheid in technologie en prijzen, financiering, governance, datakwaliteit en maatschappelijke aanvaarding, terwijl digitale tools en data-analyse de nauwkeurigheid en transparantie vergroten.