Energiezekerheid

Energiezekerheid is het vermogen van een land om te voorzien in de energiebehoefte van huishoudens, bedrijven en transport op een betrouwbare, betaalbare en duurzame manier. Het omvat de continuïteit van de energievoorziening onder normale omstandigheden en in crisissituaties, en streeft naar betaalbare prijzen en voorspelbare leveringen.

De kernaspecten zijn: bron- en leveringszekerheid (voldoende en divers aan energiebronnen en -routes), netwerken en opslag (transmissie- en distributienetwerken, opslagcapaciteit, LNG-terminalen), veerkracht en beheer van vraag (storingsbestendig elektriciteitsnet, incidentresponse, vraagsturing), en markt en beleid (energiehandel, regulering, strategische voorraden).

Uitdagingen: geopolitieke spanningen en afhankelijkheid van energie-importen, volatiele prijzen, verouderde infrastructuur, tegelijkertijd de transitie naar koolstofarme energie en integratie van variabele hernieuwbare bronnen, cyber- en fysieke risico's, en klimaatgerelateerde verstoringen zoals extreme weersomstandigheden.

Aanpak: diversificatie van energievormen en leveranciers, uitbreiding van interconnecties en opslag, stimulering van efficiëntie en vraagrespons, onderhoud en modernisering van netwerken, regionale samenwerking (bijv. EU-energiebeleid) en naleving van normen voor energievoorzieningszekerheid, inclusief strategische voorraden en crisisbeheersing.

Toepassing in Nederland/EU-context: EU-regels voor gas- en elektriciteitsvoorzieningszekerheid en lidstatenkoördinatie vormen een kader; in Nederland is de afbouw van het Groninger gasveld en de ontwikkeling van LNG-voorzieningen en elektriciteitsnetten onderdeel van de energietransitie die tegelijk de zekerheid van leveringen moet waarborgen. Het begrip blijft een centraal doel van energierapportage, infrastructuurplanning en beleid.