Bougueranomalieën

Bougueranomalieën zijn ruimtelijke variaties in het zwaartekrachtsveld die worden vastgesteld nadat in meetgegevens correcties zijn toegepast die het effect van de oppervlakte en de massa tussen de meetplek en een referentievlak verwijderen. De term is vernoemd naar Pierre Bouguer, een 18e-eeuwse Franse natuurkundige die methoden ontwikkelde om topografische effecten in zwaartekrachtmetingen te corrigeren.

In de praktijk ontstaat de Bougueranomalie uit een proces van cumulatieve correcties. Eerst wordt bij een meting op hoogte de hoogtegerelateerde afname of toename van zwaartekracht gecorrigeerd doordat de massa tussen het meetpunt en het referentievlak een aantrekkingskracht uitoefent. Vervolgens wordt een Bougercorrectie toegepast, die de aantrekkingskracht van de massa van het topografische landschap verwijdert door uit te gaan van een gemiddelde dichtheid van de onderliggende lithosfeer. Het overgebleven veld wordt de Bougueranomalie genoemd en reflecteert vooral onderliggende densiteitscontrasten in de korst en mantels.

Bronnen en interpretatie: gravimeters worden op land, zee en in de lucht ingezet. De meetgegevens worden gecorrigeerd voor geografische factoren zoals breedte, hoogte en getijden, evenals voor lokale terrein- en omliggende massa effecten. Het resultaat is een kaart van Bougueranomalieën die kan worden geïnterpreteerd in termen van crustale dikte, densiteitsvariaties en structurele tectoniek. Positieve Bougueranomalieën duiden doorgaans op densiteits- of diktedispersieconsistentie in de korst of het onderste mantelgedeelte, terwijl negatieve anomalieën op densiteitsverlagingen of minder dikkige korsten kunnen wijzen. De methode is fundamenteel in exploratiegeologie, geologie en geofysica voor het identificeren van ondergrondse belle en lithologische afwijkingen.

---