Blootstellingsbeheersing

Blootstellingsbeheersing is het systematische proces binnen arbeids- en milieuzorg dat gericht is op voorkomen of verminderen van blootstelling aan gevaren in de werkomgeving. Het omvat het identificeren van blootstellingbronnen, het beoordelen van de mate van blootstelling en het treffen van maatregelen om die blootstelling te beheersen, met inachtneming van geldende normen en wetgeving. De aanpak geldt voor chemische, biologische, fysieke en radiologische gevaren en kan ook van toepassing zijn op publieke blootstelling in bredere omgevingen.

Belangrijke elementen zijn het in kaart brengen van blootstelling, het uitvoeren van blootstellingsbeoordelingen (bijv. via luchtmetingen of biomonitoring) en het toepassen van beheersmaatregelen volgens de hiërarchie van controles: eliminatie of substitutie van de hazard, technische maatregelen (ventilatie, afzuiging, afscherming), organisatorische maatregelen (werkprocedures, rotatie, planning) en persoonlijke beschermingsmiddelen als laatste redmiddel. Ook monitoring van blootstelling, vastlegging van relevante regels en periodieke herbeoordeling horen bij het proces. Er kunnen grenswaarden worden gehanteerd die aangeven welke blootstelling nog aanvaardbaar is.

Toezicht en wetgeving: de verantwoordelijkheid ligt bij werkgevers om onveilige blootstelling te voorkomen; werknemers hebben recht op informatie, training en passende beschermingsmiddelen. In Europa en Nederland is blootstellingsbeheersing verankerd in EU-richtlijnen voor arbeidsomstandigheden en nationale wetgeving zoals de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) en het Arbobesluit. Toezichthouders kunnen controles uitvoeren en handhaving toepassen.

Toepassingsgebieden omvatten industrie, bouw, gezondheidszorg, laboratoria, landbouw en milieuinstallaties. Het doel is risico’s tot een aanvaardbaar niveau te beperken en continue verbetering te stimuleren.