Biopsieën

Een biopsie is een medisch onderzoek waarbij weefsel uit een levend persoon wordt verwijderd voor microscopisch onderzoek. Het doel is om een diagnose te stellen en het aard en stadium van ziekte te bepalen, zodat de behandeling kan worden gekozen. Biopsieën worden uitgevoerd bij verdenking op kanker, infectie, ontstekings- of auto-immuunziekten en andere aandoeningen waarbij weefselkenmerken bepalend zijn. De procedure verloopt meestal onder plaatselijke verdoving; soms is sedatie of algemene anesthesie nodig.

Er bestaan verschillende typen biopsieën. Bij een naaldbiopsie (fine-needle aspiration, FNA) of kernbiopsie wordt weefsel met een naald gewonnen, vaak onder beeldvorming. Incisiebiopsie (incisional biopsy) verwijdert een deel van een laesie; excisiebiopsie (excisie) verwijdert de gehele laesie. Voor de huid wordt ook wel een punch-biopsie genoemd. Endoscopische biopsie gebeurt via een endoscoop in bijvoorbeeld de darmen, luchtwegen of urinebuis. Chirurgische biopsie kan een combinatie van technieken gebruiken.

Procedure en verwerking: vooraf informeren en toestemming krijgen. Lokale verdoving is gebruikelijk; afhankelijk van de locatie kan sedatie nodig zijn. Het weefsel wordt onderzocht door een patholoog-anatoom met histologie of cytologie. De resultaten zijn meestal binnen enkele dagen tot weken beschikbaar; aanvullende testen kunnen nodig zijn.

Risico's en beperkingen: pijn, bloedingen, infectie en zeldzame letsels aan omliggende structuren. Een biopsie kan het beeld mislopen of een onvolledig of vals negatief beeld geven; soms is herbiopsie nodig.

Nazorg en impact: de plek wordt verzorgd volgens lokale instructies; vaak zijn er beperkingen in inspanning en wonden. De uitslag beïnvloedt diagnostiek en behandelplan. Biopsieën blijven vaak de gouden standaard voor de bevestiging van veel aandoeningen.