Beperken

Beperken is een Nederlands werkwoord met de betekenis van beperken, inperken of terugbrengen tot een bepaalde omvang, hoeveelheid of mogelijkheid. Het wordt gebruikt wanneer men grenzen stelt aan iets, zoals aan budget, tijd, toegang of opties. De handeling kan tijdelijk of permanent zijn en kan betrekking hebben op zaken als beleid, regels of praktijken. De gerelateerde zelfstandig naamwoord is beperking; het bijvoeglijk naamwoord is beperkt.

Beperken wordt gevormd met het prefix be- op het werkwoord perken en vertoont een regulier vervoegingspatroon. Tegenwoordige tijd: ik beperk, jij beperkt, hij beperkt, wij beperken, jullie beperken, zij beperken. Verleden tijd (onvoltooid verleden tijd): ik beperkte, jij beperkte, hij beperkte, wij beperkten, jullie beperkten, zij beperkten. Voltooid tegenwoordige tijd: ik heb beperkt, jij hebt beperkt, hij heeft beperkt, wij hebben beperkt, jullie hebben beperkt, zij hebben beperkt. Voltooid verleden tijd: ik had/begrip beperkt, etc. Passieve constructies worden gevormd met worden: wordt/beperkt.

Veel voorkomende uitdrukkingen zijn beperken tot (tot een bepaald aantal of niveau beperken), beperken in/naar (in termen van), en beperking als zelfstandig naamwoord. Beperken heeft vaak een neutraler of formeler karakter dan synoniemen als inperken, wat vaak een strengere of juist tijdelijk ingreep impliceert.

Voorbeelden: Het aantal deelnemers is beperkt tot twintig. Het budget is beperkt. Wij moeten de reistijd beperken. De toegang tot de zaal was beperkt. Beperken contrasteert met inperken in nuance: inperken duidt vaak op strengere of meer beperkende maatregelen.