Begrotingsprocessen

Begrotingsprocessen zijn de verzamelingen van activiteiten die nodig zijn om een begroting op te stellen, goed te keuren, uit te voeren en te verantwoorden over een begrotingsperiode. Ze komen voor in zowel de publieke als de private sector, maar zijn vooral bekend in overheidsbeleid waar budgetten richting geven aan prioriteiten en activiteiten.

Een typische cyclus in de publieke sector omvat: beleidsbepaling en prioriteiten; raming van inkomsten en uitgaven; opstelling van het begrotingsdocument en indiening bij de toezichthoudende of wetgevende instantie; parlementaire behandeling en goedkeuring; uitvoering en beheer van middelen; verantwoording en evaluatie. Deze fasen zijn vaak juridisch gebonden en verlopen volgens vaste termijnen en procedures.

Belangrijke actoren zijn onder meer de regering of het management, de betrokken departementen of afdelingen, de gemeenteraad of het parlement, en controlerende instellingen zoals audit- en rekeninghoudingsorganen. In de private sector spelen ook de CFO, de controller en het managementteam een cruciale rol bij het opstellen en controleren van de begroting.

Kenmerken van begrotingsprocessen zijn onder meer de koppeling aan beleid en strategische plannen, de juridische basis in begrotingswetten, en de noodzaak van toezicht en verantwoording. Variaties bestaan tussen meerjarenramingen en flexibele begrotingen, en tussen top-down en bottom-up benaderingen. Het proces wordt vaak beïnvloed door economische omstandigheden, beleidswijzigingen en externe evaluaties of audits.