Basisgeletterdheid

Basisgeletterdheid is de fundamentele mate van geletterdheid die volwassenen nodig hebben om dagelijks met geschreven informatie om te kunnen gaan. Het omvat lezen, begrijpen en gebruiken van teksten, schrijven van korte teksten en het uitvoeren van eenvoudige rekentaken, zowel op papier als digitaal.

Daarnaast omvat basisgeletterdheid ook basale digitale vaardigheden en het vermogen om informatie te vinden, te interpreteren en doelgericht te handelen in alledaagse situaties, zoals het lezen van een formulier, het begrijpen van een mededeling of het invullen van een online aanvraag.

Het concept is cruciaal voor werkparticipatie, gezondheid, financiële zelfredzaamheid en maatschappelijke participatie. Een goede basisgeletterdheid vergroot de kans op samenwerking, begrip en zelfstandig handelen in diverse contexten.

Een aanzienlijk deel van de volwassen bevolking heeft beperkte basisgeletterdheid. Risicogroepen zijn onder meer mensen met een lagere opleiding, migratieachtergrond, oudere volwassenen en mensen in economisch kwetsbare omstandigheden.

Beperkte basisgeletterdheid kan leiden tot misverstanden, problemen bij het invullen van formulieren, minder kansen op werk en minder effectieve gezondheidscommunicatie. Dit heeft zowel individuele als maatschappelijke gevolgen.

Om dit te verbeteren bestaan er volwassenenonderwijs- en taalprogramma's, maatwerktrajecten, en inspanningen voor platte taal en begrijpelijke gezondheidsinformatie. Beleids- en onderzoeksinitiatieven meten basisgeletterdheid met bronnen zoals internationale studies en nationale evaluaties. Europese en nationale initiatieven stimuleren vroegsignalering, onderwijsvoorzieningen en toegankelijk gemaakte communicatie.