Archbestanden

Archbestanden zijn bestanden die ontstaan door het samenvoegen van meerdere bestanden en/of mappen in één container via archivering, vaak gevolgd door compressie. Een archief behoudt doorgaans de mappenstructuur en bestandsrechten, waardoor hele verzamelingen makkelijk te verplaatsen of bewaard kunnen worden. Archiveren en comprimeren zijn verwante processen: archiveren groepeert bestanden in één bestand; compressie reduceert zo nodig de grootte.

Veelgebruikte formaten zijn ZIP, TAR, TAR.GZ, TAR.BZ2, TAR.XZ, GZIP (.gz) en 7Z. Sommige archieven bieden ook passwordbescherming of sterkere compressie. TAR wordt veel gebruikt op Unix-achtige systemen; ZIP is gangbaar op Windows; gecombineerde formats zoals tar.gz worden op meerdere platforms toegepast. Een archbestand kan meerdere bestanden, mappen en metadata bevatten en kan gecomprimeerd zijn of niet.

Tools en platformsamenhang: archbestanden openen en maken kan met ZIP-tools zoals WinZip, WinRAR en 7-Zip, of met on/offline commandoregelhulpmiddelen zoals tar en gzip. Moderne besturingssystemen bieden vaak ingebouwde ondersteuning via bestandsverkenners (bijv. Windows Verkenner, macOS Finder) en commando’s. Cross-platform interoperabiliteit is een belangrijke eigenschap van veel gangbare formaten.

Veiligheid en best practices: controleer integriteit met checksums (bijv. SHA-256) en gebruik zo nodig digitale handtekeningen. Encryptie kan worden toegepast voor vertrouwelijke archieven (bijv. AES in ZIP of 7z). Houd rekening met metadata en bestandstoegangsmachtigingen; test altijd uitpakken voor distributie of lange termijn opslag.

Toepassingen en geschiedenis: archbestanden ontstonden uit de behoefte aan efficiënte opslag en distributie van bestanden. Tar is wijdverbreid in Unix-achtige systemen, ZIP is breed toegepast op Windows. Vandaag worden archbestanden veel gebruikt voor backups, softwaredistributie en digitale bewaring.