Actuatorkracht

Actuatorkracht is de kracht die een actuator uitoefent wanneer energielevering wordt omgezet in mechanische beweging. Bij lineaire actuatoren is de kracht de axiale kracht langs de bewegingas; bij roterende actuatoren wordt de equivalente kracht uitgedrukt als koppel. De waarde van de actuatorkracht hangt af van het type actuator, de toegepaste energiebron en de mechanische overbrenging die de beweging mogelijk maakt.

De belangrijkste typen zijn hydraulische, pneumatische en elektrische actuatoren. Hydraulische actuatoren gebruiken onder druk staande vloeistof; de kracht is ongeveer F = P × A, waarbij P de vloeistofdruk en A de pistonoppervlakte is. Hydraulische systemen leveren doorgaans hoge krachten bij drukken van tientallen tot honderden bar. Pneumatische actuatoren werken bij drukgroepen van circa 6 tot 10 bar en leveren doorgaans lagere krachten dan hydrauliek, maar kennen vaak snellere beweging en betere demping. Elektrische actuatoren gebruiken motoren in combinatie met een schroef- of tandwieloverbrenging om axiale kracht te leveren; de kracht is afhankelijk van het motorvermogen, de overbrenging en de efficiëntie.

De uiteindelijke actuatorkracht wordt beïnvloed door wrijving, transport en de mechanische overbrenging, zoals een hefboom, schroef of tandwielstelsel. Voor roterende actuatoren geldt dat het equivalente lineaire kracht F = τ / r, waarbij τ het koppel en r de straal is waarop het koppel werkt. Actuatorkracht wordt gemeten in Newtons voor lineaire toepassingen en in Newtonmeters voor torque. Systemen houden rekening met stall force en veiligheidsmaten bij selectie en regeling.

Toepassingen bevinden zich in industriële automatisering, robotica, machinebouw en lift- en clampsystemen.