zijlicht

Zijlicht is een term uit de fotografie, cinematografie en beeldende kunst die verwijst naar licht dat vanuit opzij op een onderwerp valt. Door de zijwaartse inval ontstaat vaak sterke ruimtelijke modellering: de kant die naar de camera is blijft soms in schaduw terwijl de andere kant wordt belicht. Dit levert diepte, textuur en contrast op en kan een dramatische of juist subtiele sfeer creëren, afhankelijk van de hoek, intensiteit en difusie van het licht.

In portretfotografie en film wordt zijlicht veel toegepast om kenmerken van het gezicht of object te benadrukken en om gelaagdheid in het beeld te brengen. Diffuus zijlicht, bijvoorbeeld via een raam met gordijn of een zacht kunstlicht, geeft een zachte lichtval met gereduceerde schaduwen. Hard zijlicht, zoals direct zonlicht zonder diffuser, levert scherpere schaduwen en een stevig contrast. De oriëntatie van het licht (links of rechts) bepaalt welke kant van het onderwerp wordt benadrukt en hoe de interessepositie wordt gevormd. Een bekende variant is Rembrandt-belichting, waarbij het licht vanuit opzij en iets van boven komt en aan de tegenoverliggende wang een driehoekig lichtvlak achterlaat.

In architectuur en interieurdesign wordt zijlicht benut via zijramen om ruimtes natuurlijk te verlichten en sfeer te geven. Beheersing van schaduwen en verblinding kan met diffusers, lamellen of gordijnen plaatsvinden. Naast kunst en design speelt zijlicht ook een rol in schilderkunst en tekeningen, waar het wordt gebruikt om volume en textuur te accentueren.

Zie ook: frontaal licht, tegenlicht, split lighting.