ziektemodificatie

Ziektemodificatie is een term die verwijst naar interventies die de natuurlijke geschiedenis van een ziekte veranderen. Doel is vaak het vertragen van ziekteactiviteit, het voorkomen van complicaties en het verbeteren van de langetermijnkwaliteit van leven. Daarmee verschilt het van louter symptoombehandeling of van een eventuele genezing, die ziekteprocessen niet beïnvloeden.

Ziekte-modificerende interventies kunnen farmaca zijn, maar ook leefstijlaanpassingen, chirurgische ingrepen of preventieve maatregelen die de progressie beïnvloeden. In klinische studies zijn lange follow-up en het meten van eindpunten zoals functionele achteruitgang, relatietijd tot ernstige complicaties of biomarkers cruciaal.

Veel voorkomende toepassingen bevinden zich in chronische inflammatoire en neurodegeneratieve ziekten. Bij multiple sclerose worden ziekte-modificerende therapieën ingezet om relapsen te verminderen en de progressie van handicap te vertragen. Bij reumatoïde artritis worden DMARDs ingezet om ziekteactiviteit te onderdrukken en schade aan gewrichten te beperken. In onderzoek en ontwikkeling spelen ook Alzheimer- en andere neurodegeneratieve aandoeningen een rol, waar men probeert pathologische processen te beïnvloeden om ziekteprogressie te remmen.

Uitdagingen omvatten heterogeniteit tussen patiënten, keuze van passende eindpunten, lange tijdshorizon, en risico's van bijwerkingen en kosten. De beoordeling van echte ziekte-modificatie vereist vaak langlopende trials en real-world gegevens.