zelfenergie

Zelfenergie, ook wel eigen energiewinning genoemd, verwijst naar het produceren van een aanzienlijk deel van de eigen energiebehoefte op of nabij de plek waar die behoefte ontstaat. Het doel is om de afhankelijkheid van externe leveranciers en de centrale elektriciteitsnet te verminderen, terwijl men vaak ook de eigen kosten en uitstoot wil verlagen. Zelfenergie kan zowel door particulieren als bedrijven worden nagestreefd, en varieert van individuele zonnepaneelsystemen tot kleinschalige microgrids en gezamenlijke projecten in de wijk.

De technologieën die daarbij worden gebruikt, omvatten overwegend on-site opwekking zoals zonnepanelen op daken, compacte windturbines en warmtepompen voor verwarming en koeling. Voor de opslag van overtollige energie zijn batterijopslag en, in sommige gevallen, waterstoftoepassingen relevant. Slimme energiemanagementsystemen helpen bij het afstemmen van productie, opslag en vraag. Bij grotere projecten kunnen ook gebouwen of wijkgebonden systemen deelnemen aan collectieve zelfvoorziening.

Voordelen zijn onder meer lagere energiekosten, verhoogde veerkracht bij stroomuitval en een lagere CO2-uitstoot, afhankelijk van de gebruikte energiebronnen. Nadelen omvatten hoge aanvangsinvesteringen, benodigde ruimte en onderhoud, beperkingen door variabele productie en mogelijke complicaties bij aansluiting op het net. De ontwikkeling van zelfenergie wordt mede bepaald door overheidsbeleid, zoals regels voor netmetering, subsidies en concessies voor opslag en autarkie, evenals de mogelijkheden voor collectieve zelfvoorziening via buurt- of wijkprojecten.