verworden

Verworden is een Nederlands werkwoord meaning to degenerate into or to turn into something, meestal gebruikt met tot om een transformatie in een toestand of situatie aan te geven. De kernbetekenis is dat iets zijn oorspronkelijke aard verliest en een nieuw, vaak negatief beeld krijgt. Een veel voorkomende constructie is bijvoorbeeld dat een gesprek of situatie verworden is tot een ruzie of scheldpartij.

In moderne taal wordt verworden vooral in formele of literaire contexten aangetroffen. Het woord is minder gebruikelijk dan verwoorden, dat betekent “in woorden uitdrukken” of “verwoorden”. Verworden heeft daardoor bij veel sprekers een ietwat plechtige of beeldende toon. Een kenmerkende uitdrukking is verworden tot, waarmee men wijst op een vergaande verandering in toestand: de zaak is verworden tot een farce, de discussie is verworden tot een ruzie.

Etymologisch gezien is verworden afgeleid van worden met het voorvoegsel ver- en de wortel woord, al heeft het anteriore semantiek van “worden tot iets” een transformatieve lading gekregen. Het staat los van, of is vaak verwant aan, verwoorden, dat expliciet “in woorden uitdrukken” betekent.

Zie ook: verwoorden, tot uitdrukking brengen, degenereren. Verworden wordt meestal in descriptieve, soms kritische contexten gebruikt om plotselinge of ondiepe veranderingen in de gang van zaken te markeren.

---