verhaaldocumentatie

Verhaaldocumentatie is een verzamel- en analyseveld dat zich richt op het vastleggen, bewaren en interpreteren van mondelinge en geschreven verhalen over ervaringen, gebeurtenissen en herinneringen van individuen en gemeenschappen. Het doel is om rijke context te leveren bij verschijnselen die met alleen cijfers niet volledig te vatten zijn. Toepassingsvelden omvatten antropologie, sociologie, geschiedenis, journalistiek, gezondheidszorg en erfgoedbeoefening; methoden omvatten onder meer orale geschiedenis, levensverhalen en storytelling.

Het proces kent diverse stappen: onderzoeksontwerp, ethische afwegingen en informed consent, werving van deelnemers, dataverzameling (interviews, mondelinge verhalen, dagboeken, multimediaberichten), transcriptie, vertaling en annotatie, en analyse van de narratieve of thematische inhoud. Output kan bestaan uit transcripties, audio- of video-opnamen, geschreven verhalen en multimediaproducties; vaak worden deze gekoppeld aan een metadata-structuur en bewaard in een dossier- of databanksysteem.

Kaders en normen zijn cruciaal: privacybescherming, anonimisatie waar gewenst, toestemming voor toekomstig gebruik en respect voor culturele eigendommen. Een ethische aanpak bevordert een eerlijke, recht doen aan de stemmen van de betrokkenen en aandacht voor representatie.

Voordelen zijn de diepte en de rijke context die verhalen bieden, evenals mogelijkheden voor participatieve aanpak. Nadelen zijn onder meer herinneringsfouten, recallbias, invloed van de interviewer en de tijd- en arbeidsintensieve verwerking van kwalitatieve data. Verhaaldocumentatie levert zo een waardevolle bijdrage aan historisch begrip, beleidsondersteuning en het behoud van cultureel erfgoed.