vegetatiebeeld

Vegetatiebeeld is een term uit de ecologie die het algehele beeld van de vegetatie in een gebied beschrijft. Het gaat om welke plantensoorten voorkomen, hoe talrijk ze zijn en hoe de vegetatie structureel is gerangschikt. Het begrip omvat zowel de soortensamenstelling als de fysieke structuur en de ruimtelijke ordening van de vegetatie, en wordt toegepast op schaal van proefvlakken, locaties of landschappen.

Belangrijke bestanddelen van een vegetatiebeeld zijn: de soortensamenstelling en de relatieve abundantie van soorten, groeivormen en levensvormen, verticale structuur zoals boomlaag, struiklaag en kruidlaag, en de ruimtelijke patronen van planten (los verspreid, groepjes, of uniform). Ook seizoensgebondenheid, bodemomstandigheden en vochtregime worden vaak meegenomen, omdat zij het beeld beïnvloeden.

Methoden om een vegetatiebeeld vast te leggen bestaan uit veldwaarnemingen met meetkundige eenheden zoals vierkante plots of transects, waarbij soortlijsten worden opgesteld en de abundantie of dekking van soorten wordt geschat. Verbanden tussen dominante soorten en structuur worden vaak uitgedrukt met semi-kwantitatieve schalen (zoals dekking of Braun-Blanquet-schaal) en meetresultaten kunnen worden aangevuld met hoogtegegevens. Op grotere schaal kunnen luchtfoto- of satellietbeelden het vegetatiebeeld ondersteunen.

Toepassingen van een goed beschreven vegetatiebeeld zijn onder meer biodiversiteitsmonitoring, habitatbeschrijving, vegetation mapping, ecologische restauratie en landschapsbeheer. Het begrip is verwant aan termen zoals vegetatiestructuur, plantengemeenschap en vegetatietype, maar kan per context verschillen in detaillering en gebruikte classificatiesystemen. Beperkingen zijn onder meer seizoensvariatie, observerbias en de subjectiviteit van semi-kwantitatieve schalen.