semikwantitatieve

Semikwantitatieve (semikwantitatieve) methoden beschrijven onderzoeksmethoden die een grove of relatieve kwantificatie opleveren in plaats van exacte metingen. Ze geven doorgaans een orde- of intervalschatting van een eigenschap, bijvoorbeeld relatieve hoeveelheden of categorieën, zonder dat absolute waarden nauwkeurig worden bepaald. Semikwantitatieve gegevens vallen vaak tussen kwalitatieve (uitslag ja/nee) en kwantitatieve (precieze numerieke waarde) metingen.

In wetenschappelijk onderzoek en diagnostiek komen semikwantitatieve benaderingen veel voor. Voorbeelden zijn endpoint-analyses zoals bandintensiteit op een gel bij PCR of Western blot, immunohistochemische IHC-score, en ELISA-rapportages met gecategoriseerde titerwaarden. Ook in klinische laboratoria en in urinesticks worden semikwantitatieve uitslagen gebruikt, bijvoorbeeld per categorie zoals negatief, klein positief, matig positief of sterk positief. Daarnaast wordt in sociaal-wetenschappelijk onderzoek vaak gewerkt met ordinale schalen (bijv. Likert-schalen) die als semikwantitatieve metingen dienen.

Voordelen van semikwantitatieve methoden zijn onder meer lagere kosten, sneller onderzoek en minder infrastructuur nodig dan bij volledige kwantificatie. Nadelen zijn beperkte precisie, grotere gevoeligheid voor bias en inter-operator variability, en minder mogelijkheid voor fijnmazige vergelijking. Analytisch wordt semikwantitatieve data meestal behandeld als ordinale data, met passende statistische methoden; waar mogelijk kunnen resultaten worden gerapporteerd met duidelijke beschrijving van de gebruikte scoringscriteria en betrouwbaarheid. Semikwantitatieve benaderingen worden gekozen wanneer snelle inzichten of ruwe schattingen voldoende zijn.