toestandbewaking

Toestandbewaking is het systematisch registreren en analyseren van de toestand van installaties, machines en processen om tijdig veranderingen te signaleren die kunnen wijzen op verslechtering of naderende storingen. Het is een kernonderdeel van betrouwbaarheidsbeheer en onderhoudsmanagement en wordt toegepast om stilstand te voorkomen, de beschikbaarheid te vergroten en de levensduur van assets te verlengen.

De praktijk maakt gebruik van diverse meet- en observatietechnieken, vaak op basis van sensordata. Voorbeelden zijn trillingsanalyse, temperatuursmetingen en infraroodthermografie, olie- en smeringsanalyse, elektrische signatuuranalyse en prestatiegegevens. Toestandbewaking kan online (continu) of offline (periodiek) plaatsvinden en maakt gebruik van statistische analyse, trendanalyse en soms machine learning om afwijkingen en patronen te herkennen.

Het proces omvat meestal: het vaststellen van een baseline en kritieke parameters, verzameling en normalisatie van gegevens, evaluatie van de conditie tegen drempelwaarden of op basis van trends, en besluitvorming over onderhoudsacties, zoals continue bedrijfsvoering, geplande preventieve onderhoud of voorspellend onderhoud (PdM).

Voordelen zijn onder meer minder onverwachte storingen, kortere doorlooptijden, betere planning van werkzaamheden en kostenbeheersing. Uitdagingen omvatten datakwaliteit en integratie, hoge initiële investeringen, behoefte aan deskundigheid en het voorkomen van valse positives/negatives.

Toestandbewaking is een van de hoekstenen van onderhoudsstrategieën zoals condition-based maintenance (CBM) en predictive maintenance, en wordt vaak in samenhang met reliability-centered maintenance (RCM) toegepast.