supragingivaal

Supragingivaal is a term uit de tandheelkunde dat verwijst naar alles wat zich boven de gingivale marge bevindt, oftewel boven de rand van het tandvlees. De term komt van het Latijnse suprā “boven” en gingiva “tandvlees”. In de praktijk wordt vaak gesproken over supragingivale plaque en supragingivale calculus.

Supragingivale plaque is een biofilm van micro-organismen die zich op het glazuur van tanden en op tandvlaktes net boven het tandvlees verzamelt. Als plaque niet regelmatig wordt verwijderd, kan deze mineraliseren tot supragingivale calculus (tandsteen), die meestal geel-bruin van kleur is en aan de tandkoorts vast kan blijven zitten. Deze componenten bevinden zich vooral bij de zichtbare delen van tanden en rondom restauraties.

Histologisch en klinisch is supragingivaal relevant omdat plaque en calculus ontsteking van het tandvlees kunnen veroorzaken (gingivitis) en bij langdurige ontsteking kunnen bijdragen aan parodontale aandoeningen. Supragingivale plaque en calculus zijn vaak beter zichtbaar en beter bereikbaar voor reiniging dan subgingivale vormen die onder de rand liggen.

Detectie en verwijdering gebeuren via mondzorgactiviteiten: regelmatige mondhygiëne (poetsen, interdentale reiniging), fluoridetandpasta en professionele gebitsreiniging. Professionele verwijdering van supragingivale calculus gebeurt met schrapen en/of ultrasone scaling.

Preventie draait om consistente plaquecontrole, gebalanceerde voeding en regelmatige controles bij de mondzorgverlener.