rugstabiliteit

Rugstabiliteit verwijst naar het vermogen van de wervelkolom om zijn positie en functie te behouden tijdens statiche en dynamische belastingen. Het ontstaat uit een combinatie van passieve structuren (wervels, tussenwervelschijven, ligamentsysteem), actieve spieren (onder andere de transversus abdominis, multifidus, obliques, erector spinae en bekkenbodem) en sensorische feedback. Goede rugstabiliteit zorgt voor gecontroleerde beweging van de wervelsegmenten en vermindert de kans op overmatige verlaaging of verschuivingen.

Verminderde rugstabiliteit kan leiden tot chronische rugpijn en een verhoogd risico op herhaalde blessures. Oorzaken zijn onder meer zwakke of slecht gecoördineerde rompspieren, eerdere rugblessures, degeneratieve aandoeningen, zwaartekg, onvoldoende activiteit en verkeerde houdingen of repetitieve belasting.

Beoordeling gebeurt doorgaans via klinische evaluatie door een professional. Hierbij worden motorische controle, uithoudingsvermogen van romp- en rugspieren, beweeglijkheid en functionele prestaties beoordeeld. Beeldvorming is zelden nodig om stabiliteit te meten; het gaat meer om functionele tests en pijn/functionaliteitsverschillen.

Behandeling richt zich op het verbeteren van rompstabiliteit door gerichte oefeningen. Belangrijk zijn activering en coördinatie van de transversus abdominis en de multifidus, progressieve weerstandstraining, houding- en bewegingseducatie en proprioceptie training. Een multimodale aanpak, eventueel aangevuld met ergonomisch advies en algemene conditietraining, verhoogt de kans op langdurig herstel.

Effectiviteit varieert per individu en afhankelijk van de aard van de rugklacht. Voor veel niet-specifieke rugpijn is kernstabilisatie-oefentherapie nuttig als onderdeel van een bredere behandeling; raadpleeg een zorgprofessional bij ernstige pijn of neurologische verschijnselen.