rijksbegrotingen

Rijksbegrotingen zijn de jaarlijkse financiële plannen van de Nederlandse rijksbegroting. Ze geven weer hoeveel de rijksoverheid verwacht te ontvangen aan inkomsten en welke uitgaven en investeringen zijn toegestaan voor het komende jaar. Naast de begroting wordt vaak ook een Belastingplan gepresenteerd met voorgenomen fiscale maatregelen.

De rijksbegrotingen omvatten een uitgaven- en inkomstenraming, onderverdeeld per ministerie en beleidsfunctie. De uitgaven omvatten onder meer loonkosten, subsidies, investeringen en rente, terwijl de inkomsten bestaan uit belastingopbrengsten, premies en overige baten. Daarnaast bevatten ze toelichtingen op beleidsprioriteiten en de doelstellingen van het rijk.

Het begrotingsproces verloopt via Prinsjesdag, wanneer de Minister van Financiën de Rijksbegroting en het Belastingplan aan de Tweede Kamer aanbiedt, samen met beleidsbrieven. De Kamer debatteert en kan amendementen voorstellen; uiteindelijk worden de begrotingswetten aangenomen door beide kamers. De Algemene Rekenkamer controleert na afloop van het jaar of de uitgaven rechtmatig, doelmatig en doeltreffend zijn en rapporteert daarover aan de Kamer.

Rijksbegrotingen vormen de kern van financieel bestuur en verantwoording op rijksniveau. Ze geven richting aan het beleid en de uitvoering, en dienen als basis voor toezicht, evaluatie en toekomstige politieke besluitvorming. Naast de rijksoverheid bestaan er ook begrotingen op provinciaal en gemeentelijk niveau, maar de term “rijksbegrotingen” verwijst specifiek naar de nationale planning van uitgaven en inkomsten.