pseudoniem

Een pseudoniem, ook wel schuilnaam of pennaam genoemd, is een verzonnen naam die iemand gebruikt in plaats van zijn echte naam. De term komt uit het Grieks: pseudo ('nep') en onoma ('naam').

Pseudoniemen worden toegepast door schrijvers, kunstenaars, muzikanten en wetenschappers om verschillende redenen: privacy en veiligheid, het creëren van een bepaald imago of branding, of het mogelijk maken van werk in een ander genre zonder verwarring met het bestaande werk. Soms is de identiteit bekend bij de uitgever of het publiek, soms is die identiteit publiek onbekend, en kan deze later bekendgemaakt worden.

In de bibliografie en citaties wordt de gebruikte naam vermeld, terwijl de aanmelding van de echte identiteit per context kan volgen. Juridisch gezien blijven rechten vaak bij de feitelijk geregistreerde houder van het auteurschap, maar het pseudoniem kan als wettelijke naam fungeren in contracten en publicaties.

Voorbeelden: Samuel Clemens gebruikte het pseudoniem Mark Twain; Mary Ann Evans publiceerde als George Eliot; Eric Blair schreef onder de naam George Orwell; J. K. Rowling publiceert onder het pseudoniem Robert Galbraith.

Naast literaire en academische context zijn pseudoniemen ook veelvoorkomend op het internet en in de media, waar ze privacy bieden of een bericht neerzetten zonder direct persoonlijke identificatie. Een pseudoniem kan tijdelijk of langdurig zijn, en kan voor de publiciteit om soms verschillende redenen worden gekozen.