myelopathietropische

Tropische myelopathie is een verzamelterm voor aandoeningen van het ruggenmerg die vooral in tropische en subtropische gebieden voorkomen. De term beschrijft geen enkele ziekte, maar een groep van klinische beelden met diverse oorzaken die tot myelopathie en vaak spastische paraparesis leiden.

Oorzaken zijn uiteenlopend. Infectieuze oorzaken spelen een belangrijke rol, met als bekend voorbeeld HTLV-1-geassocieerde myelopathie/tropische spastische paraparesis (HAM/TSP). Andere infecties, nutrionele tekorten (zoals cyanidevergiftiging door onvoldoende bereide cassave, geassocieerd met konzo) en vitamine B12‑tekort kunnen vergelijkbare beelden geven. In zeldzamere gevallen dragen parasitaire infecties of inflammatoire aandoeningen bij.

Het klinische beeld varieert van subacuut tot chronisch progressieve zwakte van de benen, spasticiteit, loopstoornissen en vaak blaas- en seksuele disfunctie. Sensibiliteitsstoornissen en rugpijn kunnen aanwezig zijn afhankelijk van de onderliggende oorzaak.

Diagnose berust op anamnese, neurologisch onderzoek, beeldvorming van het ruggenmerg (MRI), laboratoriumonderzoek en gerichte serologie (bijvoorbeeld HTLV-1). Liquoronderzoek kan additionele informatie geven en compressieve of andere behandelbare oorzaken uitsluiten.

Behandeling is grotendeels symptomatisch en ondersteunend: revalidatie, spasticiteitsbehandeling en bestrijding van complicaties. Voor sommige oorzaken bestaan gerichte maatregelen of preventieve strategieën (bijv. verminderen van HTLV-1‑overdracht, veilige verwerking van cassave); voor veel vormen is er geen bewezen curatieve therapie. Prognose hangt af van oorzaak en tijdige interventie.