modererend

Modererend is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands, afgeleid van modereren. Het geeft aan dat iets de verloop of uitkomst van een proces matigt of aanpast; het heeft een dempende of balancerende rol. In onderzoeks- en data-analysecontext verwijst moderatie naar een situatie waarin de relatie tussen twee variabelen afhankelijk is van een derde variabele. Die derde variabele wordt dan soms een modererende variabele of moderator genoemd. Een veelgeciteerde illustratieve context is de relatie tussen werkdruk en burn-out die door sociale steun kan modereren: bij hoge sociale steun is het effect van werkdruk op burn-out vaak kleiner dan bij weinig sociale steun. Andere voorbeelden zijn demografische factoren zoals leeftijd of geslacht die de sterkte van effecten in verschillende subgroepen kunnen veranderen.

In bredere zin kan modererend ook verwijzen naar maatregelen, regels of interventies die interacties in gesprekken, besluitvorming of beleidsprocessen beïnvloeden, bijvoorbeeld door neutraliteit te handhaven of discussies in goede banen te leiden. Etymologisch komt modereren uit het Franse modérer, via het Latijn moderatus; het bijvoeglijk naamwoord modererend of modererend wordt gebruikt om aan te geven dat iets de modererende functie heeft.

Zie ook: moderatie, moderator, modererende variabele, moderatieanalyse.