metastructuur

Metastructuur is een structuur op een hoger niveau die de organisatie en de relaties tussen elementen in een complex systeem bepaalt. Het beschrijft hoe componenten samenwerken via normen, interfaces, modulariteit en regels die de samenhang en interoperabiliteit waarborgen. Door op meta-niveau te kijken helpt metastructuur bij het beheersen van complexiteit en bij de toekomstige evolutie van het systeem.

Kenmerken van een metastructuur zijn abstractie en generalisatie: het geeft aan hoe delen van een systeem met elkaar verbonden zijn, zonder in te gaan op de operationele details van die delen. Het biedt een raamwerk voor ontwerp, analyse en communicatie, zodat verschillende onderdelen compatibel blijven na veranderingen.

Toepassingsgebieden omvatten onder meer informatiesystemen en modellering, waar een metastructuur fungeert als het meta-model dat de opbouw en samenhang van modellen bepaalt; bedrijfsarchitectuur, waarin het de governancelaag beschrijft die processen, systemen en informatiestromen koppelt; en data-omgeving, waar de metastructuur de metadata-architectuur, taxonomieën en datamodellen omvat. In softwareontwerp helpt het bij het definiëren van standaarden en interfaces voor integratie en schaalbaarheid.

Voorbeelden zijn het meta-model van UML of een domeindomeinmodel dat als “model van modellen” fungeert. Uitdagingen zijn onder meer het vinden van de juiste balans tussen abstractie en bruikbaarheid, het plannen van evolutie zonder verstoring van operationele systemen, en het waarborgen van duidelijke eigenaarschap en governance.

Zie ook: meta-model, metadata, data governance, architectuurkader.