mededingingswetten

Mededingingswetten zijn regels die bedoeld zijn om eerlijke concurrentie op markten te waarborgen. Ze verbieden kartels en gezamenlijke afspraken die de concurrentie beperken, het misbruik van een dominante marktpositie en toezicht op fusies en overnames die de mededinging kunnen belemmeren of verminderen.

In de Nederlandse context wordt dit toezicht uitgevoerd door de Autoriteit Consument en Markt (ACM). De Mededingingswet verbiedt afspraken tussen concurrenten die de concurrentie beperken en het misbruik van een dominante positie. Ook fusies en overnames die de concurrentie op een markt significant kunnen beïnvloeden, moeten gemeld worden en kunnen door ACM worden getoetst en goed- of afgewezen worden, met mogelijke remedies.

EU-lidstaten passen hun regels bovendien toe binnen EU-competitionele kaders via de artikelen 101 en 102 van het Verdrag betreffende de Werking van de EU (VWEU). Deze regels verbieden kartels, prijsafspraken en marktverdeling, en regelen toezicht op fusies die de interne markt raken. Nationale regels vormen een aanvulling op EU-wetgeving; grensoverschrijdende gevallen kunnen zowel door de Europese Commissie als door ACM worden behandeld.

Belangrijke concepten zijn kartels, prijsafspraken, marktverdeling en misbruik van een dominante positie, evenals fusiecontrole. Er bestaan vrijstellingen en block exemptions voor bepaalde overeenkomsten die de efficiëntie kunnen verhogen, mits aan voorwaarden wordt voldaan.

Handhaving omvat onderzoeken, inspecties en sancties, plus verplichtingen om de situatie te herstellen. Er is een leniency-regeling voor deelnemers die kartels melden, en er kunnen boetes en bindende maatregelen worden opgelegd. De geschiedenis van de Nederlandse mededingingsregeling werd vooral vormgegeven door de Samensmelting van de NMa en de consumentenautoriteit tot ACM in 2013, waardoor een geïntegreerde aanpak ontstond.