licentiescan

Een licentiescan is een systematische beoordeling van de softwarelicenties binnen een organisatie met als doel de naleving van licentievoorwaarden te verifiëren en risico’s te beperken. De scan maakt vaak onderdeel uit van Software Asset Management (SAM) en kan zowel handmatig als met tooling worden uitgevoerd.

Doel en scope

Het doel is inzicht krijgen in welke software aanwezig is, welke licenties daarvoor zijn aangeschaft en in hoeverre het gebruik overeenkomt met de licentievoorwaarden. Hierbij wordt vaak ook aandacht besteed aan open source-software en de bijbehorende copyleft- of redistribution-vereisten.

Proces

Een licentiescan omvat doorgaans: inventarisatie van geïnstalleerde software en SaaS-licenties, identiferen van licentietypen en gebruiksrestricties, vergelijking met overeenkomsten en facturen, en identificeerde afwijkingen of risico’s. Automatische scanners kunnen binaries, installaties en cloud-abonnementen koppelen aan licentiegegevens. Het resultaat is een licentie- en nalevingrapport met aanbevolen maatregelen.

Output en gebruik

De outputs zijn onder meer een overzicht van licenties en hun naleving, een Software Bill of Materials (SBOM) en een remediationplan voor non-compliance. De bevindingen ondersteunen besluitvorming over renewals, kostenoptimalisatie en vendor negotiations.

Uitdagingen

Veelvoorkomende uitdagingen zijn verborgen software (shadow IT), onduidelijke of verlopen licentievoorwaarden, complexiteit van open source-licenties en auditrechten van leveranciers. Praktijken zoals centrale registratie van aankopen, standaardisering van licentiecodes en continue SAM-processen verminderen risico’s.

Zie ook

Software Asset Management (SAM), open source compliance, SPDX, softwarelicentiebeheer.