lanceercomplexen

Een lanceercomplex is een verzameling faciliteiten op een ruimtevaartsite die is bedoeld voor de voorbereiding, assemblage, testen, brandstoftoevoer en lancering van raketten en payloads. Het is meestal onderdeel van een ruimtevaart- of lanceerbasis en bevat de launch pad, integratie- en bouwfaciliteiten, opslag en verwerking van brandstoffen, test- en controle-infrastructuur en range safety-systemen. Daarnaast zijn er infrastructuur en ondersteuningsvoorzieningen zoals transport, onderhoud, beveiliging en payloadverwerking.

Belangrijke onderdelen zijn onder meer een lanceerplatform met brandwatersystemen, umbilical- en service-structuren, een voertuig-integratie- of assembly-building (VAB), opslag- en verwerkingsfaciliteiten voor brandstoffen en oxidanten, testfaciliteiten, een lanceercentrum met telemetrie- en communicatiesystemen, range-instrumentatie en tracking, en ondersteunende gebouwen zoals onderhoudsworkshops en payload-verwerkingseenheden. Het geheel is doorgaans gekoppeld aan toegang- en beveiligingszones en logistieke routes, inclusief veiligheid- en milieucontroles.

Tijdens een lanceeroperatie doorloopt het complex een gestandaardiseerde workflow: assemblage en integratie van de raket in het VAB of op het platform, systeemtesten, fuelling en final checks, vervolgens verplaatst men de raket naar het lanceerplatform voor de countdown en lancering; na de lancering worden telemetrie en data verzameld en blijven range-veiligheids- en milieucontroles actief totdat de resultaten zijn bevestigd.

Lanceercomplexen variëren: ze kunnen landgebonden zijn langs een kustlijn, of gebruikmaken van zeegebaseerde platforms; sommige systemen passen horizontale integratie toe, maar de meeste moderne raketten worden verticaal geïntegreerd en gelanceerd.

Bekende lanceercomplexen omvatten onder meer Kennedy Space Center Launch Complexes 39A en 39B (VS), Space Launch Complex 40 en 41 op Cape Canaveral Space Force Station (VS), SLC-4E/W op Vandenberg Air Force Base (VS), Site 1/5 bij de Baikonur Cosmodrome (Kazachstan) en de Europese Guiana Space Centre met ELA-1 tot en met ELA-3 (Kourou).