koolstofgeschiedenis

Koolstofgeschiedenis onderzoekt hoe koolstof als chemisch element is begrepen, toegepast en verwerkt in wetenschappelijke theorieën en technologieën door de geschiedenis heen. Koolstof is het element met symbool C en atoomnummer 6; het vormt de basis van organische verbindingen en is daarmee centraal in biologie, chemie en aardwetenschappen.

Historisch gezien werd koolstof bekend via kool en grafiet. Pas in de 18e eeuw erkenden chemisten zoals Antoine Lavoisier koolstof als een zuiver element. De Nederlandse term koolstof verwijst naar de link met kool en werd in de 19e eeuw gangbaar voor het element in het Nederlandse wetenschappelijke vocabularium.

Een belangrijke mijlpaal was de ontdekking van koolstof-14 en de ontwikkeling van koolstofdatering in de jaren 1940-1960 door Willard Libby. Deze methode maakte het mogelijk de ouderdom van organisch materiaal te bepalen op basis van de afbraak van 14C.

Geologisch is koolstof essentieel in de koolstofcyclus: koolstof beweegt tussen atmosfeer, biosfeer, hydrosfeer en lithosfeer. Fossiele brandstoffen zoals steenkool, olie en gas slaan grote hoeveelheden koolstof op en dragen bij aan klimaatverandering wanneer ze verbrand worden.

Moderne toepassingen omvatten grafiet en diamant als materialen, koolstofvezels en grafen voor geavanceerde producten, en inspanningen op het gebied van koolstofopslag en CO2-afvang om de koolstofbalans te beheren.