klokresolutie

Klokresolutie is de kleinste tijdsafstand die een klok kan onderscheiden. In digitale klokken en timers wordt tijd vaak opgeslagen als een aantal tellingen (ticks); de klokresolutie is daarmee de periode tussen twee opeenvolgende tellingen, oftewel 1/frequentie van de timer. Een klok met een frequentie van 1 MHz heeft bijvoorbeeld een resolutie van 1 microseconde.

Let op het verschil met nauwkeurigheid en precisie: resolutie beschrijft de fijnheid van de meting, niet hoe nauw die meting bij de feitelijke tijd ligt. Een klok kan een hoge resolutie hebben maar nog steeds fouten of drift vertonen.

In computersystemen komt klokresolutie voort uit het gebruikte timerapparaat en de timerinterface van de programmeertaal of het besturingssysteem. Veel systemen bieden microsecond-resolutie; sommige high-resolution timers leveren nanoseconden. Hardwarecomponenten zoals procesortellers (bijvoorbeeld de timestampsensoren in moderne CPUs) of alternatieve timers kunnen een veel hogere intrinsieke resolutie bieden, maar de effectieve resolutie is vaak beperkt door overhead en jitter.

Invloed van klokresolutie is onder meer zichtbaar bij het meten van korte duur en bij het genereren van tijdstempels in logs. Afronding- en quantisatiefouten kunnen optreden, wat de nauwkeurigheid van benchmarks, profilering en synchronisatie kan beïnvloeden. Bij systeemtiming bepaalt de resolutie de kleinste waarneembare tijdsverandering en kan dit de bruikbaarheid van scheduling- en loggingprecisie beïnvloeden.

Verbetering kan door het gebruik van high-resolution timers, kalibratie tegen een referentie, meerdere metingen en het gemiddelde nemen, en door te kiezen voor een monotone klok met minimale overhead. Wanneer mogelijk kan ook hardware-timers worden ingezet om de effectieve resolutie te verhogen.