invaliditeit

Invaliditeit is een langdurige beperking in iemands functioneren als gevolg van een ziekte, aandoening of letsel. De beperking beïnvloedt meestal het vermogen om dagelijkse activiteiten uit te voeren en om deel te nemen aan werk en aan de samenleving. De term omvat fysieke, zintuiglijke, cognitieve en/of psychische beperkingen en kan variëren in ernst.

Oorzaken en typen: Oorzaken zijn onder meer aangeboren aandoeningen, chronische ziekten, letsel en ouderwording. Beperkingen kunnen fysieke handelingen betreffen, zoals lopen of tillen, maar ook zintuiglijke waarneming, geheugen en concentratie, of stemmings- en angstproblemen.

Beoordeling en classificatie: Beoordeling van invaliditeit gebeurt doorgaans door medische evaluatie en door het vaststellen van beperkingen in dagelijkse activiteiten (ADL) en in de mogelijkheid tot deelname aan werk en samenleving. Moderne benaderingen gebruiken vaak het ICF-kader van de Wereldgezondheidsorganisatie, dat stoornissen in functioneren, activiteitbeperkingen en participatiebeperkingen beschrijft.

Rechten en ondersteuning: Afhankelijk van de wetgeving in een land kunnen personen met invaliditeit aanspraak maken op uitkeringen, zorg en ondersteuning bij arbeid, onderwijs en openbare voorzieningen. Bedrijven en instellingen zijn vaak verplicht tot redelijke aanpassingen en toegankelijke voorzieningen, zoals rolstoeltoegankelijke gebouwen, toegankelijke communicatie en passende apparatuur.

Ontwikkelingen: Er is een verschuiving gaande van het benadrukken van medische beperkingen naar functioneren en participatie in de samenleving. Revalidatie, preventie en ondersteuning richten zich op behoud en verbetering van zelfstandigheid, arbeidsperspectieven en maatschappelijke deelname, en op het wegnemen van belemmeringen in de omgeving.