hoogteconcepten

Hoogteconcepten is een verzamelterm voor de manieren waarop hoogte wordt gedefinieerd, gemeten en toegepast in vakgebieden zoals geodesie, cartografie, bouwkunde en ruimtelijke planning. Het omvat zowel theoretische definities van hoogte als de referentiesystemen die daarvoor worden gebruikt, zoals referentieniveaus, geoid en ellipsoïde. In de praktijk bepaalt de gekozen referentie hoe hoog een punt daadwerkelijk is ten opzichte van een bepaald niveau.

Er bestaan verschillende typen hoogten. Absolute hoogte geeft de afstand tot een gekozen referentiepunt of -niveau, bijvoorbeeld zeeniveau of een geodetisch ellipsoïde. Relatieve hoogte betreft het verschil in hoogte tussen punten. In Nederland is het vaak NAP (Normaal Amsterdams Peil) als nationaal referentieniveau, met correcties voor geoid- en zeespiegelverschillen.

Hoogte wordt gemeten met methoden zoals niveaumanagement en nivellering, GNSS-hoogteming, LiDAR en fotogrammetrie. Veranderingen in hoogte worden beïnvloed door getijden, erosie, bodembewegingen en klimaatgerelateerde factoren zoals zeespiegelstijging. In ruimte- en bouwtoepassingen worden nauwkeurigheidsbudgetten en datumconversies gehanteerd om inconsistenties tussen systemen te minimaliseren.

Toepassingen omvatten ontwerp van gebouwen en infrastructuur, waterbeheer en stedelijke planning, evenals navigatie en ruimtelijke analyse. Belangrijke gerelateerde concepten zijn verticale datum, geoid, ellipsoïde, hoogteligging en topografie.