hersenslagader

Hersenslagader is een overkoepelende term voor de slagaders die de hersenen van bloed voorzien. De belangrijkste toevoerwegen komen uit twee halsslagaders (arteriae carotis internae) en twee wervelslagaders die zich samenvoegen tot de basisarterie (arteria basilaris). De interne halsslagaders geven vertakkingen naar de anterior cerebral artery (ACA) en de middle cerebral artery (MCA), terwijl de basisarterie via de posterior cerebral arteries (PCA) bloed levert aan het achterste gedeelte van de hersenen. Deze slagaders zijn met elkaar verbonden door het Cirkel van Willis (Circulus arteriosus Willis), met verbindingstakken zoals de anterieure en posterieure communicatiestukken, zodat de hersenen bij afsluiting of vernauwing nog via collaterale routes bloed kunnen blijven ontvangen.

Functie en regulatie: hersenslagaders leveren zuurstof en glucose aan hersenweefsel. De cerebrale doorbloeding wordt nauw gereguleerd via autoregulatie, zodat de bloedstroom kan worden aangepast aan de metabolische behoefte van verschillende hersengebieden. Dit systeem is essentieel voor het behoud van neuronale functie en de bloed-hersenbarrière.

Aandoeningen: storingen in de hersenslagaders kunnen leiden tot cerebrovasculaire gebeurtenissen. Een ischemische beroerte ontstaat door afsluiting of embolie in een hersenslagader, terwijl een haemorragische beroerte het gevolg kan zijn van een ruptuur bij een aneurysma of andere vaatabnormaliteiten. Andere aandoeningen zijn arteriële stenose, arterioveneuze malformaties en dissectie van slagaders.

Diagnostiek en behandeling: beeldvorming zoals CT- of MRI-scan, along-angiografie en Doppler-ultrageluid helpen bij diagnose en planning. Behandeling richt zich op het herstellen van bloedtoevoer, voorkomen van schade en beheersen van risicofactoren zoals hypertensie, hyperlipidemie en roken.